ਅਲਾਸਕਾ, ਅਮਰੀਕਾ – ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਉਸ ਵੇਲੇ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਅਲਾਸਕਾ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਮੁੱਖ ਵਿਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਰਹੇ।
ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਮਕਸਦ
ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ “ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਧਿਆਇ” ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੁੱਖ ਉਮੀਦ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾ:
-
ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦੇ
-
ਨਾਟੋ ਦੀ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਸਰਗਰਮੀ
-
ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ
-
ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਵਪਾਰ
ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ’ਤੇ ਕੋਈ ਸਾਂਝਾ ਰਾਹ ਕੱਢਣਗੇ।
ਪਰ ਘੰਟਿਆਂ ਚੱਲੀ ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕੋਈ ਠੋਸ ਨਤੀਜਾ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਿਆ।
ਟਰੰਪ ਦਾ ਰਵੱਈਆ
ਟਰੰਪ ਨੇ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਰੂਸ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਣੇ ਰਹਿਣ, ਪਰ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਹਮਲਾਵਰ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਰੂਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਪੈਣਗੇ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ:
“ਅਸੀਂ ਸਾਂਝੇ ਹਿਤਾਂ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਆਏ ਹਾਂ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਰੂਸ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦਾ ਰਹੇਗਾ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਚੁੱਪ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ।”
ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸ ’ਤੇ ਲੱਗੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤਦ ਹੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਮਾਸਕੋ ਆਪਣੀ ਸੈਨਿਕ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਬਦਲੇ।
ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਜਵਾਬ
ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ:
“ਰੂਸ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਧਮਕੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਿਹਾ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦੀ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੀ ਅਸਲ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।”
ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ “ਗੈਰ-ਨਿਆਂਸੰਗਤ” ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦ ਤਕ ਇਹ ਹਟਾਈਆਂ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀਆਂ, ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਤਰੱਕੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ।
ਮੁੱਖ ਟਕਰਾਅ
ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹੋਰ ਵੱਧ ਵੱਖਰੇ ਹੋ ਗਏ।
-
ਯੂਕਰੇਨ ਮੁੱਦਾ: ਅਮਰੀਕਾ ਰੂਸ ਤੋਂ ਫੌਜਾਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਰੂਸ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਦੱਸ ਰਿਹਾ ਸੀ।
-
ਪਾਬੰਦੀਆਂ: ਟਰੰਪ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸ ਕੁਝ ਵਾਅਦੇ ਕਰੇ, ਪਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ।
-
ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ: ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਰੂਸੀ ਹੈਕਿੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾ ਜਤਾਈ, ਜਿਸਨੂੰ ਰੂਸ ਨੇ “ਬੇਬੁਨਿਆਦ” ਦੱਸਿਆ।
ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ
ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਨਾਕਾਮੀ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀਆਂ-ਜੁਲੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਇਸ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਨਾਟੋ ਨੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਸਦੀ “ਹਮਲਾਵਰ ਨੀਤੀ” ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕੜੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਨਿਸ਼ਕਰਸ਼
ਅਲਾਸਕਾ ਦਾ ਇਹ ਸੰਮੇਲਨ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ’ਤੇ ਖਰਾ ਨਹੀਂ ਉਤਰਿਆ। ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਸਾਂਝਾ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਸਮਝੌਤੇ ’ਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਹੋਏ।
ਇਹ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਤਣਾਅ-ਪੂਰਨ ਹਨ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।
